سفر امروز: در نشست اخیر هتلداران با وزیر گردشگری، تعدادی از فعالان سایر تشکل‌ها نیز حضور داشتند. مریم محمدپور، مشاور شورای هماهنگی انجمن‌های دفاتر خدمات مسافرتی که در این نشست به تشریح یکی از مشکلات اساسی حوزه حمل‌و‌نقل هوایی پرداخته بود، یادداشتی در این‌باره در اختیار «سفر امروز» قرار داده است که می‌خوانید…
***
مریم محمدپور: یکی از مشکلاتی که پیش از این هم وجود داشت اما در جنگ ۱۲ روزه خود را نشان داد، وجود عناصر نامطلوب در میان اتباع خارجی به ویژه افغانستانیها بود که به صورت غیر مجاز در ایران حضور داشتند. این موضوع آن‌قدر به صورت حاد و مخاطره‌‍انگیز بروز کرد که حاکمیت مجبور به اخراج گسترده افغان‌ها از ایران شد. حال پرسش این است: علی‌رغم تمام هشدارها، این‌همه تبعه افغانستانی چگونه و به چه طریق وارد ایران شدند؟
به دلیل جذابیت‌های ایران برای اتباع افغانستان در تمام این سال‌ها، درخواست و صدور ویزای کشورمان برای آن‌ها، سرشار از سود و دلیلی برای رقابت بین گروه‌هایی بود که برای به دست آوردن مجوز آن، دست به هر کاری می‌زدند.
نقش یکی از -به اصطلاح- تشکل‌ها که هیات مدیره آن چند سال پیش در انتخاباتی پرمناقشه با نادیده گرفتن رای واجدین شرایط شکل گرفت، در این میان قابل‌توجه است. این تشکل با وجود این‌که ناقض صریح بندهای اساسنامه بود، با دخالت و اعمال نفوذ مستقیم مدیرکل وقت نظارت وزارت گردشگری بدون اعمال ملاحظات قانونی و بی‌اعتنا به نتیجه انتخابات، تشکیل شد.
هیئت مدیره که بیشتر انتصابی به نظر می‌رسید، خیلی زود شعارها و اهداف ماهیتی خود را زیر پا گذاشت. فعالیت بدون عضوگیری مشخص، بدون برخورداری از آدرس شفاف و برنامه‌ای قابل‌اعتنا برای فعالیت در مسیر رونق و پیشرفت در حوزه مربوطه، گواه این قانون‌گریزی است. آن‌ها به انحاء مختلف، تنها در جهت منافع شخصی، بر ایجاد انحصار در پذیرش افغانستانیها متمرکز شدند و از هر فرصتی برای صدور و فروش ویزای ایران به نام ویزای درمانی و حتی توریستی و ورود بی رویه افغانستانیها در قالب بیمار و… سوء استفاده کردند.
اکنون بیش از ۵ سال از برگزاری اولین مجمع این تشکل می‌گذرد و هیئت مدیره با اتکا به جایگاهی که با بی‌اعتنایی به قانون و تحت حمایت مسئولان دولتی وقت به دست آورده، لزومی نمی‌بیند مطابق اساسنامه بعد از سه سال مجمع عمومی تشکیل دهد و هیئت مدیره جدید انتخاب کند و به احدی هم پاسخگو نیست.
این تشکل و تشکل‌های مشابه به همین نام در یکی از استان‌ها -که از قضا در رأس انحصارطلبی هر دو تشکل نیز یک نفر است- با ثبت و تشکیل شرکت‌ها و دفاتر خدمات مسافرتی متعدد، گاه به صورت مستقیم و گاه در قالب همکاری با شرکت‌های بی‌ربط کشور افغانستان، مشغول درخواست ویزا به تعداد بسیار بالا برای افغانستانیها بودند. در شرایطی که هیچ نظارتی به پروسه ورود و حضور قانونی و همچنین عدم رسوب آن‌ها پس از انقضای تاریخ ویزا وجود نداشته است.
در سال‌های گذشته اعتراضات زیادی به وزارت گردشگری و وزارت خارجه صورت گرفته که جلوی ورود بی‌رویه افغانستانیها به نام بیمار یا گردشگر گرفته شود و یا حداقل انحصار موجود شکسته شود و طی یک روال شفاف، آژانس‌های سراسر کشور متولی و مسئول ورود و خروج همه اتباع خارجی و از جمله افغانستانیها شوند؛ ولیکن هیچ گوش شنوایی وجود نداشته! تا جایی که حتی از بعضی از عناصر هیات مدیره این جامعه از جمله بازرس تشکل به کرات شنیده شده که درخواست و صدور ویزا برای افغانستانیها فقط باید توسط دفاتر خدمات مسافرتی آن استان صورت گیرد که خود دلیل واضح‌تری برای ایجاد انحصار است!
به هر حال آن‌چه که نباید پیش می‌آمد پیش آمده و خطر حضور اتباع افغانستانی غیرمجاز از حد ضایع کردن حق ایرانیان در حوزه‌های بهداشت و آموزش و حتی تغذیه و غیره گذشته؛ لذا پیشنهاد می‌شود برای اصلاح ساختار معیوب فعلی:
۱-هیچ شخص و شرکتی به غیر از دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز نباید حق دخالت در ورود اتباع خارجی و تورگردانی در ایران داشته باشد.
۲- مثل خیلی از کشورها، کلیه درخواست‌های روادید برای ورود به ایران باید از طریق دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز صورت گیرد تا امکان نظارت کافی وجود داشته باشد و مسئولیت‌پذیری لازم اعمال شود.
۳-بحث انجمن‌ها، جوامع و تشکل‌های گردشگری بسیاربسیار جدی است و این بی‌نظمی و اعمال سلیقه و نفوذ سیستماتیک در انتصاب هیات مدیره‌ها باید برچیده شود و طی یک نظام قانون‌مند، معتمدین صالح و واقعی آژانس‌ها امور را در دست بگیرند تا راه منفعت‌طلبی شخصی که این‌گونه کشور را در معرض آسیب بیگانه قرار می‌دهد، برچیده شود.
۴-دستگاه‌های نظارتی هشدارهای اصناف را جدی بگیرند و اجازه ندهند هیچ تشکلی به صورت غیرقانونی به وجود بیاید و سال‌ها به صورت غیرقانونی به پایمال کردن حقوق فعالان واقعی و به خطر انداختن منافع ملی ادامه دهد.
