سفر امروز: در ادامه سیاست بهرهگیری از ظرفیتهای گردشگری برای تقویت روابط دیپلماتیک، این بار نوبت ارمنستانیها بود که جنبهای از رویکرد فرهنگی ایران را در قبال خود پاس بدارند.
پنجمین جلسه کمیته فنی گردشگری مشترک ایران و ارمنستان، فرصتی به دست داد تا رئیس کمیته گردشگری کشور همسایه، به خاطر سالها مراقبت از میراث کشورش در ایران از ایرانیها قدردانی کند. مضمونی که البته پیش از این نیز از سوی دیگر مقامات ارمنستانی مطرح شده بود، اما تکرار و یادآوری آن در نشستی بینالمللی، فینفسه میتواند ارزش دیپلماتیک داشته باشد و دربردارنده امتیازی برای ماهیت تعاملی ایران با همسایگان باشد. خصوصا که در سالهای گذشته، به دنبال سلسله اتفاقاتی که در حوزه روابط خارجی ایران افتاد، اتفاقاتی که افتد و دانی، مساله ایرانهراسی نه تنها به شکل کاذبی در دنیا موضوعیت پیدا کرد، بلکه به کلید واژهای در سطح رسانهها تبدیل شد. چنانکه کمتر مقام و مسئولی از دولت و حاکمیت است که مجموعه تحت مدیریت و یا مردم را به مقابله با این ذهنیت رایج بینالمللی در قبال ایران فرا نخوانده باشد.
قدردانی لوسینه گئورگیان، رئیس کمیته گردشگری ارمنستان از اقدامات ایران در صیانت از میراثفرهنگی تاریخی ارامنه ایران درست زمانی اتفاق افتاد که عالیترین مقام اجرایی حوزه دیپلماسی، یعنی وزیر خارجه در سفر جمهوری آذربایجان بود. کشوری که تا همین چند وقت پیش وارد منازعات خطرناکی با ارمنستان شده بود. توگویی ایران این روزها بیش از هر چیز میکوشد از هر امکانی برای نشان دادن ظرفیتهای صلحطلبانه و اهل تساهل و مدارای خود در سطح بینالمللی و در این مرحله نزد همسایگانش بهره بگیرد. بیشک گردشگری به طور اخص و فرهنگ به طور اعم، متن زمینه اغلب این تلاشهاست. چنانکه پیشتر هم گفته شد، دولت چهاردهم میکوشد عوامل بازدارنده، اعم از خارجی و داخلی را از پیش روی تعاملات دیپلماتیک خود بردارد و البته در این راه دشواریها و مشقتها فراوانند. با اینهمه رصد این سیاست دست کم در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ما میگوید که این وزارتخانه به عنوان یکی از پلهای پیوند فرهنگی با دنیا تمرکز جدی و دقیقی بر گفتوگو با همسایگان از خود بروز داده و این روند در یک سال گذشته با وجود همه مشکلات به وجود آمده ادامه داشته است. این را مروری هر چند اجمالی بر رویکردهای بینالمللی این وزارتخانه نشان میدهد. چنانکه لوسینه گئورگیان هم صراحتا تلاشهای وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی را نمونهای موفق از مدیریت میراث مشترک فرهنگی دانست و بر تقویت همکاریهای گردشگری دو کشور تأکید کرد.
او با اشاره به سلسله اقدامات حفاظتی، مرمتی و مدیریتشده در نگهداری از میراثفرهنگی ارامنه ایران بیان کرد: ایران همواره در حفظ میراث ارمنی که بخش مهمی از تاریخ فرهنگی این سرزمین است، رویکردی مسئولانه و ارزشمند داشته است. ما عمیقاً از تلاشهای معاون گردشگری کشور، آقای محسنیبندپی، و مجموعه وزارت میراثفرهنگی برای محافظت از کلیساهای تاریخی قدردانی میکنیم. میراث آریا در گزارشی که منتشر کرده، آورده است که کلیساهای تاریخی ارامنه که در فهرست جهانی یونسکو و فهرست ملی ایران ثبت شدهاند، محور اصلی گفتوگوهای بود: «از جمله میتوان به کلیسای سنت استپانوس در جلفای آذربایجانشرقی، کلیسای چوپان در منطقه ارس، کلیسای ننهمریم در جلفا، کلیسای سهرل و قرهکلیسا (تادئوس مقدس)، از کهنترین کلیساهای جهان اشاره کرد.»
رئیس کمیته گردشگری ارمنستان با تأکید بر ارزش جهانی این مجموعهها گفت: اقدامات مرمتی و حفاظتی ایران بهویژه در کلیساهای قرهکلیسا و سنتاستپانوس نشاندهنده تعهد فرهنگی و احترامی است که مردم و دولت این کشور برای میراثفرهنگی ارامنه ایران قائلاند.
لویسنه گئورگیان تصریح کرد که «ایران نمونهای استثنایی از حفظ میراث ادیان و اقوام مختلف است، و ما این رویکرد را الگویی منطقهای میدانیم.»
در این نشست مقرر شد که با طراحی بستههای یکپارچه گردشگری، مسیر سفر گردشگران خارجی در هر دو کشور بههم متصل شود و گردشگران ورودی بتوانند از طریق یک برنامه واحد، ایران و ارمنستان را همزمان تجربه کنند.
