امروز منطقه آزاد ارس یکی از مراکز مهم تجاری و کشاورزی کشور به حساب می‌آید که البته در زمینه ایجاد زیرساخت‌ها و توسعه صنعت گردشگری نیز پیشرفت چشم‌گیری داشته است.
به گرارش «سفر امروز» دو دهه قبل و پیش از ایجاد و شکل‌گیری منطقه آزاد ارس، هیچ هتلی در این محدوده وجود نداشته است و همه زیرساخت‌های اقامتی جلفا به تعدادی مهمانپذیز محدود می‌شده است. امروز اما ۱۱ هتل در شهر جلفا و منطقه آزاد ارس ساخته شده است. از سوی دیگر ورود سرمایه‌گذاران به منطقه آزاد، موجب ساخت مراکز تجاری متعددی نظیر مرکز خرید ستارخان، باقرخان و… در این منطقه مرزی شده است و اندک اندک گردشگری خرید هم در جلفا در حال جان گرفته است. بسیاری از مردم شهرهای اطراف و حتی مردم ساکن در سایر استان‌های کشور برای خرید به منطقه آزاد ارس و شهر جلفا می‌روند و اقتصاد شهر مرزی جلفا به همین واسطه در حال پیشرفت است.
ظرفیت بالای جاذبه‌های گردشگری
منطقه آزاد ارس و شهر جلفا جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری را در خود جای داده‌اند؛ ثبت ملی و جهانی برخی از این جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، رفته رفته برند گردشگری جلفا را در ایران و جهان شناخته‌شده‌تر از قبل کرده است و ظرفیتی ویژه برای جذب گردشگر فراهم آورده است.
سه کلیسای تاریخی شامل کلیسای سنت استپانوس، کلیسای چوپان و کلیسای ننه مریم در منطقه آزاد ارس قرار گرفته است. در بین این کلیساهای تاریخی و ثبت جهانی شده، کلیسای سنت‌استپانوس به خاطر قدمت ۱۴۰۰ساله و نیز به سبب معماری هنرمندانه و فاخر آن یکی از مراکزی است که گردشگران را از سایر نقاط کشور به جلفا و منطقه آزاد ارس می‌کشاند. تصویر معماری خیره‌کننده کلیسا که ترکیبی از معماری اروپایی و هنر ایرانی است، هر بیننده عاشق تاریخ و معماری را به وجد می‌آورد. از سوی دیگر مردم ارمنستان هم با اهداف گردشگری زیارتی در طول سال از این کلیسا بازدید دارند و وجود کلیسای سنت‌استپانوس ظرفیتی ویژه برای منطقه آزاد ارس ایجاد کرده است. افزون بر این باید در نظر داشت که کاروانسرای تاریخی و ثبت جهانی شده «خواجه نظر» و منظر پل آهنی و مرزی شهر جلفا هم از جمله دیگر جاذبه‌های این شهر به شمار می‌روند که طرف توجه گردشگران قرار دارند.
گردشگری؛ نجات بخش زندگی روستایی در حاشیه جلفا
از سالیان دور روستاهای متعددی در اطراف شهر جلفا وجود داشته است و اهالی آنها عموما به کشاورزی و دامداری اشتغال داشته‌اند. تحولات زندگی مدرن و شکل‌گیری موج مهاجرت به شهرهای بزرگ اما خطر خالی شدن این روستاها از سکنه را تشدید کرده است. یکی از روستاهای در معرض خطر اطراف جلفا روستای گلفرج است که البته یکی از مردم محلی با ایجاد یک اکوموزه و مجتمع بومگردی در این روستا، به آن جان دوباره بخشیده است.
«اسکندر ابدالی»، مردی روستایی و دامدار از اهالی گلفرج بوده که با جمع کردن فسیل‌های طبیعی از حاشیه روستا و البته گردآوری برخی اشیای تاریخی، یک اکوموزه در روستای پدری ایجاد کرده و توجه گردشگران را به روستای گلفرج جلب کرده است.
در سال‌های دور، روی قبور سردران دلاور، قوچ‌های سنگی بزرگ می‌گذاشتند. امروز اما سوداگران گنج، این قوچ‌های سنگی را با این تصور اشتباه و بی‌اساس که شاید گنجی در دلشان نهفته باشد، به ضرب تیشه می‌شکنند. ابدالی، مالک موزه گلفرج، این تکه‌ها را جمع کرده و به هم چسبانده تا بار دیگر قوچ‌های سنگی آذربایجان جان بگیرند؛ این بار اما در اکوموزه گلفرج.
او همچنین اهالی روستا را به کار گرفته و با فروش صنایع دستی تولیدی مردم محلی، زمینه‌ساز وروذ گردشگر به گلفرج و درآمدزایی برای اهالی روستا شده است.
در نهایت باید گفت که باتوجه به حمایت منطقه آزاد ارس، میراث فرهنگی آذربایجان شرقی و نیز با نظر به مردمان دلسوزی نظیر اسکندر ابدالی و بهره‌مندی جلفا از رود ارس، ظرفیت‌های مرزی، ژئوپارک جهانی و… باید در آینده نه چندان دور منتظر شکوفایی بیش از پیش گردشگری در جلفا و منطقه آزاد ارس باشیم.
