دوران سه ساله عزت‌الله ضرغامی در مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به پایان رسید. با توجه به روی کار آمدن دولت چهاردهم و آغاز به کار وزیر جدید، طبعا تجربه‌های سه ساله ضرغامی و درکش از شرایط موجود در حوزه‌های ماموریت وزارتخانه می‌تواند برای برنامه‌ریزی‌های دوره پیش رو مفید باشد. در روزهایی که ضرغامی از کار در وزارتخانه فراغت پیدا کرده، سراغ او رفتیم و از او درباره آخرین وضعیت وزارتخانه، مشکلات و اولویت‌های آن، پرسیدیم.
وزیر سابق میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفت و گوی اختصاصی با «سفر امروز» ضمن تاکید بر این‌که جزوه‌ای از اقدامات صورت گرفته و اقدامات فوری که باید انجام شود، تهیه شده، وضعیت و آینده وزارتخانه را امیدوارکننده ارزیابی کرد. او معتقد است که اگر نظام و به خصوص رییس جمهور جدید توجه لازم را به گردشگری داشته باشند، حتما در آینده شاهد یک جهشی در این صنعت خواهیم بود.
او در این گفت‌وگو از چالش‌های گردشگری کشور هم گفت. از جمله مساله ایران‌هراسی در دنیا، کمبود سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف از جمله در بخش حمل و نقل و…
متن گفت‌وگوی «سفر امروز» با عزت‌الله ضرغامی را در ادامه بخوانید.
شما در شرایطی کار خود در وزارتخانه را شروع کردید که صنعت گردشگری ایران هنوز با عواقب مشکلات عدیده‌ای از جمله ناآرامی‌های آبان ۹۸، حادثه هواپیمای اوکراینی، همه‌گیری کرونا و… درگیر بود. وضعیت کنونی و مهمترین چالش‌های گرشگری را چطور می‌بینید و باتوجه به روی کار آمدن آقای صالحی امیری به نظر شما ایشان چه اولویت‌هایی را باید در دستور کار قرار بدهند؟
یکی از کارهای خوبی که در انتهای ماموریت همکاران من در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام شده و مورد توجه دولت سیزدهم قرار گرفت و تعدادی از اعضای دولت نیز همین روش را انتخاب کردند، این بود که جمع‌بندی کامل از سه سال فعالیتشان داشته باشند. به این معنی که دقیق‌ترین تعریف از ماموریت‌ها و یک گزارش فهرست‌وار و جامع از اقدامات انجام گرفته، همچنین فهرستی از نظام مسایل فعلی در حوزه ماموریتی و همچنین اقدامات مهم و فوری که باید در این چهار محور باید انجام گیرد، آماده شد.
درواقع جزوه‌ای تهیه شده که خیلی سبک و جیبی است و همه مدیران یک نسخه از آن را داشته و کسانی هم که جدیدا شروع به کار می‌کنند با مطالعه این جزوه کاملا در جریان وضعیت این وزارتخانه قرار می‌گیرند. بارها نیز گزارش بخش‌های مختلف را اعلام و در رسانه‌ها منعکس کرده‌ایم. آنچه که الان می‌توانم در یک جمله خدمت شما بگویم این است که واقعا گردشگری در کشور رو به پیشرفت است و ما اصولا محکوم به این هستیم که گردشگری جایگاه نفوذ را در مسایل اقتصادی کشور پیدا کند و این اتفاق افتاده است؛ یعنی دولت سیزدهم و رفتار شخص رییس جمهور شهید باعث شد که این وزارتخانه از درجه دو به درجه یک تبدیل شود.
امروز در هرکجای کشور که می‌رویم مساله جدی آنها گردشگری است، سرمایه‌گذاری می‌کنند، میراث فرهنگی را حفظ می‌کنند، صنایع دستی را برایش برنامه‌ریزی می‌کنند؛ یعنی این وزارتخانه از مهجوریت و حاشیه خارج شده است. یک مصداق بارز این موضوع برنامه پنج ساله است که هیچ‌وقت ما در آن فصل مستقلی نداشته‌ایم و الان در برنامه جدید در یک فصل مستقلی مهمترین مسایل بررسی شده است و اقتضائات و پشتیبانی‌های که باید انجام گیرد، آمده است.
نقش تشکل‌های بخش خصوصی و خصوصا تشکل ملی صنعت هتلداری را در توسعه کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اساسا وضعیت صنعت گردشگری کشور را چگونه می‌بینید و پیش‌بینی شما از آینده این صنعت چیست؟
صنف جامعه هتلداران یکی از پیشرفته‌ترین، آگاه‌ترین و متعهدترین صنوف کشور است که سرمایه‌شان را روی زمین گذاشته‌اند و در شرایط سخت و به خصوص در شرایط کرونا حتی از جیب خود هزینه کرده‌اند تا امکانات اقامتی برای کشور حفظ شود.
این نشان دهنده ظرفیت ارزشمندی است که در حوزه گردشگری وجود دارد و این نقطه قوت ما است. ظرفیت‌های گردشگری در کشور نیز از گردشگری طبیعی، تارییخی و میراثی و بقیه شقوق گردشگری ایران نیز به گونه‌ای است که با کمتر کشوری قابل مقایسه هستیم و در راس قرار داریم.
با این بدنه خوب در صنوف احساس من این است که چیزی کم نداریم و انشاالله که نظام و به خصوص رییس جمهور محترم ما توجه لازم را به این حوزه داشته باشند حتما می‌توانیم در آینده شاهد یک جهش در حوزه گردشگری باشیم. زیرساخت‌های خوبی نیز فراهم شده که فقط باید ادامه پیدا کند تا انشاالله آنطور که شایسته است در حوزه گردشگری بتوانیم عمل کنیم.
باتوجه به تاکید آقای رییس جمهور بر وفاق ملی از یک سو و گفت‌وگوی بین‌المللی از سوی دیگر، همین‌طور با نظر به این‌که بهبود روابط با کشورهای خارجی در گردشگری اهمیت بسیار زیادی دارد، به نظر شما مشی وفاق داخلی و تعامل بین‌المللی دولت جدید چقدر می‌تواند در توسعه گردشگری موثر باشد؟
من خدمت آقای رییس جمهور در جلسه دولت این نکته را مطرح کردم که یکی از مهمترین ابزار وحدت و انسجام ملی حوزه ماموریت‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. البته میراث فرهنگی جایگاه خاصی دارد و می‌تواند زمینه را برای وفاق ملی فراهم کند. در خصوص مساله اقوام و قومیت‌ها نیز در جلسه دیگری با رییس‌جمهور صحبت کردم و گزارش دادم در حوزه ایران‌گردی و گردشگری مساله اقوام، قومیت‌ها، آیین، رفتار، سبک زندگی، گویش و آن چیزی که قرآن هم آن را به رسمیت شناخته است، همه نشان‌دهنده آن است که حوزه گردشگری کشور در همه بخش‌ها ظرفیت نزدیکی اقوام و وفاق ملی را دارد. بنابراین برای تحقق شعار رییس‌جمهور تحقق هرچه بیشتر این حوزه مهم است.
در حوزه بین‌المللی و برای ورود گردشگر خارجی چطور؟
در سطح بین‌المللی هم حتما همین‌گونه است و من فکر می‌کنم هر چه بیشتر باید تسهیلات برای ورود گردشگران به ایران فراهم شود.
منظورتان ایجاد زیرساخت‌های بیشتر است؟
بله، به نظرم برای برخی امکانات کمتر سرمایه‌گذاری کرده‌ایم که یکی از آنها خطوط هوایی است. در این خصوص بحث آزادی پنجم را این اواخر مطرح کردیم و باید این مساله حل شود. اگر در این حوزه مشکل داریم، باید شرکت‌های خارجی بتوانند استفاده کنند و هیچ مشکل خاصی هم وجود ندارد. معتقدم که هرچقدر بتوانیم برای ورود گردشگر تسهیلات فراهم کنیم، همین‌که گردشگران خارجی آمده و ایران را می‌بینند، بسیاری از مشکلات حل شده و مساله ایران‌هراسی نیز حل می‌شود. زمانی که گردشگران خارجی با مردم ایران مراوده می‌کنند، وفاق بین‌المللی می‌گیرد و لازم نیست که نظام، کار خاصی انجام دهد. کار بزرگ نظام این است که مردم ما را به مردم دنیا وصل کند، این اتفاق اگر بیفتد همه چیز حل خواهد شد.
