اواخر فروردین ماه امسال وزیر میراث فرهنگی اعلام کرد که نیمی از مردم دنیا می توانند بدون ویزا به ایران سفر کنند.
شکی نیست که برای رونق گردشگری و ورود گردشگران خارجی به کشور یکی از پیش زمینه های لازم تسهیل ورود اتباع خارجی به کشور میزبان و کم کردن دردسرهای مربوط به دریافت روادید است.
اگرچه یکی از اقدامات مهم عزت‌الله ضرغامی در دوران وزارتش لغو روادید یک طرفه با ۳۳ کشور بود که می‌تواند زمینه اولیه را برای ورود گردشگران به کشور فراهم کند اما باید در نظر داشت که صِرف لغو روادید به تنهایی نمی‌تواند شرط کافی برای جذب گردشگران بین المللی باشد.
در ماه های گذشته سایه جنگ غزه که بر خاورمیانه سایه افکنده، تحرکات نیروهای حوثی در یمن و البته بالا گرفتن تنش ها میان تهران و تل آویو همه و همه از جمله عواملی بوده که بر توریسم منطقه و ایران اثر گذار بوده اند.
از سوی دیگر باید در نظر داشت ورود گردشگر از کشورهای هدف بدون تامین زیرساخت های اولیه سفر و گردشگری و مقابله موثر با موج ایران هراسی ایجاد شده، امری دور از ذهن به نظر می رسد و باید فکر اساسی برای عبور از این موانع کرد.
لغو روادید با ۳۳ کشور
عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اواخر آذر ماه سال گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت خبر لغو یک طرفه ویزا با ۳۳ کشور را اعلام کرد.
لیست کشورهایی که در این مقطع لغو روادید شدند، از این قرار است: «هند، عربستان، بحرین، امارات، روسیه، قطر، کویت، لبنان، ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، تونس، موریتانی، تانزانیا، زیمبابوه، سیشل، موریس، اندونزی، برونئی، ژاپن، سنگاپور، کامبوج، مالزی، ویتنام، برزیل، پرو، کوبا، مکزیک، ونزوئلا، بوسنی و هرزگوین، صربستان، کرواسی و بلاروس.»
نگاهی به اسامی کشورهای لغو روادید شده روشن می کند که بسیاری از آنها اصولا در زمره کشورهای گردشگرفرست به حساب نمی آیند. به عنوان نمونه کشور موریتانی با ۱۱۸هزارنفر جمعیت، موریس با ۳۰۰ هزار نفر جمعیت و کشور برونئی با ۴۳۶ هزار نفر جمعیت با توجه به تعداد کم شهروندانشان، ظرفیت بالایی برای گسیل داشتن توریست به ایران ندارند. کشور پرو نیز که نامش در فهرست کشورهای لغو روادید شده دیده می شود، ۴۰ درصد مردمش در مناطق روستایی زندگی کرده و در کشور کامبوج نیز ۳۵درصد مردم زیر خط فقر هستند و هیچ یک از این دو کشور در رده بندی های جهانی در رده کشورهای گردشگرفرست قرار نمی گیرند.
با این همه برخی کشورهای لغو روادید شده وضعیت مساعدتری داشته و می توان به جذب توریست از آنها امیدوار بوده و برای این منظور سرمایه گذاری کرد.
الزامات اساسی برای جذب گردشگر
در میان ۳۳ کشور لغو روادید شده اگر بخواهیم به کشورهای گردشگر فرست اشاره کنیم به نام های هند، عربستان، روسیه، ژاپن و مکزیک می رسیم. با این همه باید در نظر داشت که صرف لغو روادید بدون در نظر گرفتن زیرساخت ها و تامین نیازهای اولیه نمی تواند زمینه ساز ورود گردشگر از این کشورها باشد. تامین خوراک متناسب با ذائقه گردشگران کشورهای هدف در رستوران های شهرهای مقصد گردشگری کشور، تامین پروازهای داخلی کافی برای سفرهای گردشگران، آموزش راهنمایان گردشگری مسلط به زبان کشورهای هدف و برقرار کردن امکان استفاده از کارت های اعتباری بین المللی از جمله الزامات اساسی برای پذیرش گردشگران ورودی از مقاصد جدید است.
شایان ذکر است پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس طرح‌ها و عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی را بررسی کرده و نوشته بود: «بررسی‌ها نشان می‌دهد اقدامات انجام‌شده در حوزه لغو روادید، بدون امکان‌سنجی لازم و توجه به ملاحظات خاص لغو روادید صورت‌گرفته است.»
به زعم مرکز پژوهش های مجلس، مسائلی مانند عدم تامین زیرساخت‌های لازم در حوزه‌های مختلف، عدم تامین ملاحظات برخی دستگاه‌ها، چالش‌های ارائه خدمات بیمه‌ای، ضعف زیرساخت‌های خدماتی و نیاز به تسهیل‌گری مطلوب‌تر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به‌عنوان دلایل ناموفق بودن سیاست لغو روادید اعلام شده‌اند.
باتوجه به جمیع موارد مطرح شده به نظر می رسد برای اثر بخش شدن سیاسیت لغو روادید باید به نیازهای اساسی همچون تقویت زیرساخت‌های رفاهی، خدماتی و راهکارهای مقابله با محدودیت‌های بین‌المللی توجه بیشتری شود. بی شک تامین زیرساخت های مورد نیاز در کنار مقابله با مساله ایران هراسی و نیز استفاده صحیح از فرصت ایجاد شده لغو روداید، می تواند زمینه ساز باز شدن درهای ایران به روی گردشگران خارجی باشد.
