نشست خبری هفته گردشگری ۴ مهرماه ۱۴۰۳در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار شد.
به گزارش «سفر امروز» در حالی که انتظار می‌رفت باتوجه به روی کار آمدن دولت جدید، دست کم برنامه‌هایی برای موضوعاتی چون مقابله با ایران‌هراسی، استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی برای ورود بیشتر گردشگران خارجی به کشور و مسائلی مانند این‌ها مطرح شود اما نگاهی به درون‌مایه بحث‌های نشست تغییر چندانی را در رویه و نگاه معاونت گردشگری نشان نمی‌دهد. چنان‌که تاکیدها مانند گذشته بر جذب گردشگر از روسیه، چین، همسایگان و کشورهایی بود که با آنها لغو روادیدشده!
در این نشست معاون گردشگری اعلام کرد که بودجه‌ای برای مقابله با ایران‌هراسی در بخش گردشگری اختصاص داده نشده است، علی‌اصغر شالبافیان همچنین در پاسخ به پرسش‌ها و انتقادات مطرح شده در خصوص چادرخوابی و ماشین‌خوابی مردم، از دسترس خارج شدن سفر از سبد قشر متوسط جامعه را تایید و اعلام کرد که پیشنهاد طرح «یارانه سفر خانوار» مطرح شده و به ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد؛ آنچه که البته تحققش نیازمند رایزنی با نهادهای مربوطه و اقناع آنها است.
همچنین در حاشیه این نشست مسلم شجاعی، مدیرکل دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی در گفت و گو با «سفر امروز» نوتیس‌های کشورهای اروپایی در خصوص سفر به ایران را مشکل اساسی برای جذب گردشگر از این کشورها دانست. او البته بر این نظر بود که جذب گردشگر از کشورهای همسایه نظیر کویت و نیز کشورهایی نظیر هند هم باید مورد توجه باشد چون ظرفیت‌های بالایی در این بازارها وجود دارد.
قهر اروپایی‌ها با ایران
علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی در این نشست در خصوص اقداماتی که این وزارتخانه برای مقابله با ایران‌هراسی انجام داده است، گفت: تصویری که عامدانه برخی رسانه‌های خارجی از ایران منعکس می‌کنند در جذب گردشگر از برخی کشورها تأثیر داشته است، به عنوان مثال، جذب گردشگر از کشورهای اروپایی تحت تاثیر قرار گرفته است، اما ما با طراحی محصولات متنوع، تقاضاهای متفاوتی داشته‌ایم؛ مثلا گردشگری سلامت کمتر تحت تأثیر آن تصویرسازی غیرواقعی القا شده قرار می‌گیرد.
او خاطر نشان کرد: پس از لغو روادید با حدود ۳۰ کشور به‌ویژه از کشورهای خلیج فارس و کشورهای دورتر در آسیا از جمله هند افزایش گردشگر را تجربه کرده‌ایم، بنابراین نمی‌توان گفت تصویرسازی غیرواقعی رسانه‌ها، تمام بازارهای گردشگری را یکسان تحت تاثیر قرار داده است. با این شرایط ما یک عزم همگانی برای تصویرسازی مثبت نیاز داریم و باید ساختار و بودجه ای متناسب با آن تدوین شود. در این راستا «سند دیپلماسی گردشگری» را پیشنهاد کرده‌ایم تا وظایف و نقش تمام دستگاه‌ها و کارهایی که باید و یا نباید انجام شود، مشخص شود. این سند در دولت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
معاون گردشگری در توضیح اینکه برای مقابله با ایران‌هراسی آیا برنامه و بودجه مشخصی تعریف شده است، گفت: هنوز ابزار ساختارمند و نظامند برای مقابله با ایران‌هراسی ایجاد نشده و بودجه متناسب آن را در اختیار نداریم، اما در قانون برنامه هفتم توسعه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیشنهادی داد تا حوزه گردشگری با این نگاه مورد توجه قرار گرفت که یک درصد از هزینه‌های جاری شرکت‌های دولتی به یکسری از امور از جمله ارائه تصویر مطلوب از کشور تخصیص داده شود. مطالبه ما تخصیص این بودجه است.
مشخص شدن نتایج لغو روادید نیازمند گذشت زمان
در این نشست شالبافیان در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه بعد از لغو روادید این وزارتخانه چه تعداد گردشگر جذب کرده است، گفت: لغو روادید می‌تواند باعث تنوع بازار گردشگری شود، اگرچه معتقدیم این اتفاق ناگهانی رخ نمی‌دهد. نمی‌توان گفت که برای سه و نیم میلیارد نفر از جمعیت جهان لغو روادید کردیم و آنها منتظر بودند و الان می‌توانند به ایران بیایند. این‌گونه نیست و یک‌دفعه اتفاق نمی‌افتاد. هرچند آمارها بیش از ۲۵ درصد رشد سفر به ایران را از کشوهای لغو روادیدشده نشان می‌دهد.
معاون گردشگری ضعف در زیرساخت و حوزه معرفی و تبلیغ ایران و حمل و نقل را از جمله عوامل تاثیرگذار در کمیت و کیفیت جذب گردشگر خارجی عنوان کرد و گفت: اگر می‌گوییم ۱۵ میلیون گردشگر (طبق برنامه هفتم توسعه) جذب شود، حتما شرایط آن را باید فراهم کرد، وگرنه گردشگری مبتنی بر کشورهای همسایه خواهد شد که البته در آن نقدی نمی‌بینم، اما از بازارهای سنتی و قدیمی نباید غافل شد برای همین هم در نیمه دوم سال شرکت در نمایشگاه‌های گردشگری این کشور مورد توجه قرار گرفته است.
وی خاطر نشان کرد: استمرار پروازهای مستقیم از ایران به کشورهایی که لغو روادید شده‌اند، عاملی اثرگذار در جذب گردشگران است. از طرفی، لازم است سیاست‌های منعطف در حوزه حمل و نقل هوایی، اتخاذ شود؛ موضوعاتی همچون «آزادی پنجم» و «آسمان باز» اکه با نهادهای مسئول درحال رایزنی هستیم، موضعاتی که از برنامه هفتم توسعه حذف شده بودند و الان دوباره پیگیری می‌شود.
لزوم ارتقای زیرساخت‌ها
معاون گردشگری در این نشست در خصوص ضعف‌های زیرساختی صنعت گردشگری کشور و اقدامات انجام شده برای برطرف کردن آنها گفت: در حوزه گردشگری داخلی با توجه به تورم حتما باید مشوق‌های ایجاد شود، برای همین در ماده ۸۳ برنامه هفتم توسعه تقویت زیرساخت‌ها و مشوق‌ها مطرح شده و در دو بند به سازمان برنامه و بودجه پیشنهادهایی شده است، از جمله اعطای یارانه سفر خانوار و تقویت زیرساخت‌ها؛ چرا که زیرساخت‌های موجود پاسخ جمعیت مایل به سفر را نمی‌دهد.
او در پاسخ به نقدی که به کمبود ناوگان حمل و نقل عمومی و کمیاب بودن بلیت وسایل نقلیه عمومی مطرح شد نیز بیان داشت: کشور ما به اذعان مسئولان سازمان هواپیمایی ۵۵۰ فروند هواپیما نیاز دارد، درحالی‌که حدود ۱۳۰ ناوگان مشغولند، در حمل و نقل ریلی هم وضع همینطور است، به همین دلیل بسیاری از سفرها با اتومبیل شخصی انجام می‌شود و برخی از حوادث و اتفاقات ناگوار متأثر از همین موضوع است.
شالبافیان اضافه کرد: کاری که ما برای حمایت از بخش خصوصی انجام دادیم، تهیه طرح حذف عوارض ورودی از وسایل نقلیه مورد استفاده گردشگری از جمله اتوبوس و مینی‌بوس بود که آماده ارائه به دولت است. این طرح برخی از کمبودها را جبران می‌کند.
معاون گردشگری کشور درباره طرح‌های این وزارتخانه برای «سفر ارزان» که بارها وعده آن را داده بود، گفت: طرحی با عنوان «تحریک تقاضا» آماده شده بود، که بودجه آزمایشی هم سازمان برنامه و بودجه برای آن گذاشت، اما تامین اعتبار صورت نگرفت. طبیعتاً از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با توجه به بضاعتی که دارد، انتظار نمی‌توان داشت این بودجه را تامین کند. ما مرتب پیشنهادهایی دادیم، اما شرایط کشور به گونه‌ای بوده است که به پیشنهادهایی که جنبه تامین مالی داشته پاسخ داده نشده است.
وی افزود: ما طرحی با عنوان «یارانه سفر خانوار» که لازمه اجرایی شدن آن تخصیص ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار است را پیشنهاد کرده‌ایم، چون سفر به نیاز خانوار ایرانی تبدیل شده است. به هر حال تامین سریع بودجه مورد نیاز برای طرح یارانه سفر اقشار مختلف جامعه باید مورد پیگیری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد، اما اجرایی شدن آن در حوزه اختیار این وزارتخانه نیست.
سخنان کوتاه معاون میراث فرهنگی
گفتنی است علی دارابی، قائم مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در سخنان کوتاهی که در این نشست داشت ضمن تبریک هفته گردشگری، گفت: جمعه، ششم مهر بازدید از موزه‌ها و مجموعه‌های تاریخی در سراسر کشور برای عموم مردم رایگان است.
قائم مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری در بخش دیگری از سخنان کوتاهی که در این نشست داشت، گفت: آخرین مرحله از بازدیدهای آقای صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از تمام معاونت‌ها، شرکت‌ها و موسسه‌های انجام شد. مسائل، مشکلات و مطالباتی مطرح شد که موظفیم به آنها رسیدگی کنیم. با رییس برنامه و بودجه و معاون اول رییس‌جمهور جلساتی داشته و داریم و گام‌های خوبی برداشته شده است و آیین‌نامه‌هایی که مطابق با برنامه هفتم توسعه نیز آماده شده است.
