مرحله دوم مجموعه تاریخی کاروانسرای مادر شاه اصفهان افتتاح شد.
به‌گزارش «سفر امروز» به نقل از میراث‌آریا، شامگاه روز سه‌شنبه ۵ تیرماه و هم‌زمان با عید سعید غدیر خم، با حضور مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان و جمعی از مسئولان استان، مجموعه عظیم گردشگری کاروانسرای مادرشاه اصفهان در محور تاریخی و گردشگری شمال استان به بهره‌برداری رسید.
در این مراسم، مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان گفت: خرسندیم که امروز شاهد رونق هرچه بهتر این محور تاریخی از منظر اقتصاد گردشگری هستیم.
امیر کرم‌زاده افزود: امروز در شهرستان شاهین‌شهر و میمه دارای چهار اثر جهانی شامل ۲ کاروانسرا و ۲ قنات تاریخی هستیم و این در حالی است که در این شهرستان جدیدالتأسیس در کنار آثار ارزشمند تاریخی، شاهد جاذبه‌های گردشگری مدرن نیز هستیم که همین نکته نقش مهمی در توسعه پایدار منطقه دارد.
او گفت: تا پیش از شیوع بیماری کرونا، شهرستان شاهین‌شهر و میمه مرکز رویدادهای گردشگری استان اصفهان شناخته می‌شد، امیدواریم دوباره شاهد برگزاری رویدادهای گردشگری در شهرها و روستاهای این شهرستان باشیم.
شامگاه روز گذشته، مرکز خدمات بین‌راهی مجموعه عظیم تاریخی و گردشگری کاروانسرای تاریخی مادر شاه اصفهان در محور اصفان- کاشان- تهران به بهره‌برداری رسید.
کاروانسرای مادرشاه یا کاروانسرای مورچه‌خورت مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان شاهین‌شهر و میمه، روستای مورچه‌خورت و در کیلومتر ۵۰ جاده اصفهان – دلیجان قرار دارد. این اثر در سال ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۳۶۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
کاروانسرای مادرشاه در زمان سلطنت شاه حسین صفوی ساخته شد و از آخرین آثاری است که در اواخر حکومت صفویان در اصفهان ساخته شده‌است. این کاروانسرا که یکی از بزرگ‌ترین کاروانسراهای اصفهان به شمار می رود، هم‌زمان با بنای مدرسه چهارباغ احداث شد تا درآمد و عواید ان به مصرف مخارج طلاب و نگه‌داری مدرسه برسد. بر سردر این کاروانسرا، کتیبه ای از دوره محمد شاه قاجار به سال ۱۲۵۱ قمری دیده می‌شود. این کاروانسرا دردوره قاجار مانند سایر آثار اصفهان مورد بی مهری ظل‌السلطان حاکم اصفهان قرار گرفت و بالاخره نیز به وسیله این شاهزاده حاکم به فروش رسید.
با توجه به این کتیبه، از این کاروانسرا در دوره قاجاریان نیز استفاده می شده است. پس از آن این عمارت بی استفاده ماند و مصالح آن به یغما رفت. کاروانسرای مادرشاه در سال ۱۳۲۱ شمسی به پادگان نظامی تبدیل شد و در حدود سال۱۳۴۳ شمسی مقرر شد کاروانسرا با حفظ جنبه‌های هنری و ارزش‌های معماری دوران صفویه به یک مهمانسرای بین‌المللی تبدیل شود. پس از انقلاب این بنای تاریخی در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۹ این بنای میراث باستانی توسط یک شرکت توسعه گردشگری و پس از آن توسط دو شرکت خصوصی خریداری شد. امروز نیز به عنوان یک مجموعه رستورانی شناخته می‌شود و پذیرای گردشگران است
این بنا با مساحت قریب به شش هزار و ۵۰۰ متر مربع از کاروانسراهای بزرگ به شمار می‌رود. حیاط مستطیل شکل وسیعی در میانه بنا و چهار ایوان در میانه اضلاع آن و ایوانچه هایی در بین ایوان‌ها قرار دارد. هر ایوانچه حجره ای در پشت خود دارد. قوس‌های ایوانچه های پیرامون حیاط کاملا هم شکل و منظم هستند و دیوارها با ضخامت یکسان برپا شده اند.
ورودی کاروانسرا در ضلع جنوب غربی آن است. سردر مرتفع با طاق نماهایی در دو طبقه طرفین آن از سطح نمای خارجی بنا پیش آمده و ردیف طاق نماها در نمای این جبهه سردر را شاخص کرده است. کنگره های دست انداز بام و آجرکاری آنها و برج‌های طرفین نمایی پرکار در این جبهه پدید آورده است. چهار برج مدور در چهار گوشه کاروانسرا، که به صورت استوانه ای کامل از امتداد اضلاع خارجی بیرون زده اند، حجم بنا را استوارتر می نمایند. به علاوه، دو برج با قاعده نیم هشت در میانه اضلاع طولی کاروانسرا قرار دارد. سردر کاروانسرا و هشتی و ایوان پشت آن بی واسطه به یکدیگر متصل هستند.
