به گفته علی شجاعی اصفهانی، سرپرست کاوش باستان‌ناسی در گذر کمر زرین «تاکنون و درنتیجۀ کاوش گذر کمر زرین، شواهدی از آثار معماری و یافته‌های منقول دوره‌های مختلف اسلامی از قرن سوم و چهارم هجری تا دورۀ قاجار و پهلوی اول به دست آمده و ذهنیتی که درباره این گذر وجود داشت یعنی محلی برای تولیدات مختلف تأیید شده است.»
به گزارش «سفر امروز» و به نقل از ایسنا، تاکنون دو مرحلۀ کاوش باستان‌شناسی گذر کمر زرین انجام شده و چند روزی است که مرحلۀ سومِ کاوش نیز آغاز شده است.
علی شجاعی اصفهانی، سرپرست کاوش باستان‌شناسی در گذر کمر زرین گفت: «با مطالعاتی که تاکنون با همکاران در دانشگاه هنر انجام داده‌ایم، مشخص شد که محل کنونی، یک راسته بازار تولید و توزیع است که تاریخ ایجاد آن به قبل از دورۀ صفوی و قبل از دوره مغول می‌رسد و در آن بخش‌های مختلفی برای تولید سفال، شیشه، فلز و تزئین آثار مختلف فعال بوده است.»
وی در توضیح چگونگی انجام کاوش در این گذر و یافته‌هایش اظهار کرد: سیاست ما در ابتدا این بود که عموم مردم از این گذر بازدید کنند و دراین خصوص دو هدف را دنبال می‌کردیم؛ یکی اینکه حساسیت نسبت به این گذر بالا برود و دوم اینکه مردم با فرآیندهای مطالعات باستان شناسی آشنا شوند، چراکه برخی افکارِ غیرواقعی در بین عوام وجود دارد مبنی بر اینکه باستان‌شناسان در جستجوی گنج و دفینه هستند. این هدف، اثرگذار بود و تا قبل از شروع مرحله دوم کاوش، تعداد بسیاری زیادی از مردم از این محل بازدید کردند.
شجاعی اصفهانی افزود: البته این روند در کاوش‌های باستان‌شناسی مرسوم نیست و ما یک سنت‌شکنی کرده و اجازه دادیم افراد از اینجا بازدید و حتی عکاسی کنند که اتفاق خوبی بود. در اقدام دیگر، تیم‌های دانش‌آموزی نیز از محل گذر بازدید کردند و به صورت روش‌مند با مطالعات باستان‌شناسی و فعالیت‌های مرتبط با حفاظت از میراث فرهنگی آشنا شدند.
سرپرست کاوش باستان‌شناسی در گذر کمر زرین توضیح می‌دهد: کاوش گذر کمر زرین نشان داد که پهنه شهر اصفهان شواهد زیادی را در زیر لایه امروزی خودش نگهداری کرده، و وظیفه ما است که به‌عنوان افرادی که از گذشتۀ شکوهمند این شهر اطلاع داریم نسبت به این آثار دغدغه داشته و برای نگهداری و حفظ و شناخته شدن و مطالعۀ این آثار تلاش کنیم.
این باستان‌شناس تأکید می‌کند: بی شک اگر تلاش و هم‌افزایی بخش‌های مختلف صورت بگیرد این اتفاق خواهد افتاد. اکنون به‌‍طور خاص با همکاری مدیریت شهری اصفهان (شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی) و پژوهشگاه میراث فرهنگی؛ مقوله‌ای که به‌عنوان باستان‌شناسی شهری می‌شناسیم در این بخشِ مهم شهر در حال انجام است. با برنامه‌ریزیِ انجام شده، پس از تمدید مجوز، کاوشِ بخش باقی‌مانده از گذر نیز انجام خواهد شد تا موزه‌های باز در محل شکل بگیرد.
شجاعی ادامه داد: همان طور که انتظار بود در مرحلۀ اول کاوش گذر، شواهد ارزشمندی از آثار معماری و یافته‌های منقول دوره‌های مختلف اسلامی از قرن سوم و چهارم هجری تا دورۀ قاجار و پهلوی اول به دست آمد و ذهنیتی که درباره این گذر وجود داشت یعنی محلی برای تولیدات مختلف تأیید شد. به این ترتیب با مطالعاتی که تاکنون با همکاران در دانشگاه هنر انجام داده‌ایم مشخص شد محل کنونی یک راسته بازار تولید و توزیع است که تاریخ ایجاد آن به قبل از دورۀ صفوی و قبل از دوره مغول می‌رسد و در آن بخش‌های مختلفی برای تولید سفال، شیشه، فلز و تزئین آثار مختلف فعال بوده است.
عضو هیات‌علمی دانشگاه هنر اصفهان گفت: شواهد کالاهای خام، تولیدات نهایی و نهایتاً دورریزها و ضایعات تولید و نشانه‌های مبادله، به خوبی مؤید این موضوع هستند و می‌توان بیان کرد که هیاهوی گسترده‌ای در این محل یعنی در قلب شهر اصفهان و درست در کنار مسجد جامع و هم‌دوره با آن وجود داشته است.
او تصریح کرد: یافته‌های کنونی با توجه به اینکه اصفهان همچنان به‌عنوان شهر خلاق صنایع دستی مطرح است ارزش بسیاری دارد و نوع دیگری از سابقه این تولیدات را نشان می دهد.
سرپرست کاوش باستان‌شناسی در گذر کمر زرین افزود: در کاوش کنونی هنوز آثار مطمئنی از دوران قبل از اسلام به دست نیامده، البته وجود چنین آثاری دور از انتظار نیست کمااینکه در میان داده‌های منقول نشانه‌هایی به دست آمده است. بخشی از فرآیند کاوش‌های باستان‌شناسی، مطالعه روی اشیاء منقول و مطالعات پس از کاوش است که به زمان نیاز دارد تا با مطالعه بیشتر بتوانیم جزییات بیشتری از گذشته شهر اصفهان به دست آوریم.
شجاعی ادامه داد: تاکنون دو مرحله کاوش در محل گذر کمرزرین انجام شده و با ادامه کاوش در بخش ابتدایی گذر انتظار می‌رود که وجه دیگری از تولید و توزیع آثار به دست آید. خوشبختانه شواهد معماری برجا در محل باقی می‌مانند و برنامه‌ریزی برای چگونگی حفاظت و نمایش آنها برای بازدید عموم با کمک همکاران در دانشگاه هنر اصفهان و دیگر متخصصان در دست انجام است.
