تعطیلات نوروز مقطعی از سال خورشیدی است که با بیشترین سفر همراه است. هر سال با نزدیک شدن به نوروز، ستاد خدمات سفر نیز پرکارترین روزهای کاری خود را آغاز می‌کند؛ با این هدف که بتواند هماهنگی‌های لازم را میان دستگاه‌های مختلف به وجود بیاورد و شرایط را برای موج سفرها مهیا کنند.
به گزارش «سفر امروز» پر شدن ظرفیت‌های اقامتی در شهرهای برند گردشگری مانند اصفهان، شیراز، مشهد، نوار شمالی کشور و … و حجم بالای ترافیک در ایام نوروز در این مناطق، هر ساله مساله‌ساز می‌شود. ازدحام جمعیت، بار ترافیکی سنگینی را به جامعه میزبان و مسافران این شهرها تحمیل می‌کند و تولید حجم انبوه زباله، ارایه خدمات مناسب شهری را با چالش رو‌به‌رو می‌کند. این در حالی است که ظرفیت اقامتی برخی استان‌ها در ایام نوروز تکمیل نمی‌شود و فعالان گردشگری این استان‌ها و جامعه میزبان فرصت بهره‌مندی از عواید تعطیلات را از دست می‌دهند. مردم و گردشگران هم از دیدن جاذبه‌های بکر و تجربه نوروز بدون ازدحام محروم می‌مانند.
وظایف ستاد خدمات سفر
جمشید حمزه‌زاده، رییس جامعه هتلداران ایران و دبیر مجمع تشکل‌های گردشگری کشور در خصوص وظایف و مسوولیت‌های ستاد 
خدمات سفر به «سفر امروز» گفت: وظیفه ستاد خدمات سفر هماهنگی بین نهادهای مرتبط است. دستگاه‌های مختلف نظیر هلال‌احمر، وزارت کشور، وزارت گردشگری و … همه به نوعی در موضوع دخیل هستند. وظیفه ستاد در درجه نخست این است که بین این دستگاه‌ها هماهنگی ایجاد کند تا بتوانند خدمات درخوری ارایه دهند. در واقع ستاد خدمات سفر باید بتواند به ارایه خدمات از سوی دستگاه‌های مختلف، شکلِ هماهنگی بدهد و همچنین سرعت عمل در نحوه ارائه خدمات را تضمین کند. ستاد خدمات سفر همچنین باید جلوی هزینه‌های ناشی از تک‌روی‌ها را بگیرد.
رییس جامعه هتلداران ایران در ادامه ضمن اشاره به مصادف شدن ماه رمضان و تعطیلات نوروز سال ۱۴۰۴، خاطر نشان کرد: مصادف شدن این دو مناسبت شمسی و قمری طبعا هماهنگی‌های خاصی را می‌طلبد. در هتل‌ها در این ایام دعاهای مخصوص و مراسم تحویل سال را داریم و اکثر هتل‌ها از نخستین مسافر نوروزی با گل پذیرایی می‌کنند و برخی از هتل‌ها نیز برای نخستین مسافری که وارد می‌شود تسهیلات ویژه‌ای قائل می‌شوند.
او افزود: در کنار تمام این موارد برگزاری جشن‌های جذاب هم در هتل‌ها مورد توجه است. ضمن اینکه تمام مراکز اقامتی در این ایام اقدامات مشابهی را انجام می‌دهند. جدای از این موارد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و خود ما به عنوان جامعه هتلداران ایران باید نظارت جدی داشته باشیم تا خدمات به موقع و با کیفیت لازم به مسافران ارایه شود و قیمت‌ها و نرخ‌های مصوب در حوزه اقامتگاه‌ها رعایت شود. البته باید متذکر شوم که نرخ‌های مصوب معمولا از جانب هتل‌ها رعایت می‌شود و بعضا گزارش‌هایی داریم که سامانه‌های رزرواسیون نرخ مصوب را رعایت نمی‌کنند که در این مورد هم تذکرات لازم را دادیم و قطعا از طریق مراجع ذی‌صلاح با تخلفات برخورد خواهد شد.
لزوم تحقق توزیع یکنواخت سفر
رییس جامعه هتلداران ایران در پاسخ به این پرسش که آیا ظرفیت واحدهای اقامتی کشور پاسخگوی تقاضای انبوه گردشگران نوروزی هست یا خیر، گفت: متاسفانه سفرهای ما همچنان سنتی است و مردم عموما سفر خود را به مقاصد خاص نظیر خراسان رضوی و نوار شمالی کشور انجام می‌دهند. بنابراین نمی‌توانیم برای همه کشور در این مورد یک نسخه بپیچیم و در خصوص هر استان باید جداگانه صحبت و برنامه‌ریزی شود. در خیلی از استان‌ها حتی در ایام عید، ظرفیت واحدهای اقامتی خالی می‌ماند و در چنین استان‌هایی نباید مدارس و دستگاه‌ها اقدام به ارایه اقامتگاه کنند. اولویت نخست باید اقامتگاه‌های رسمی باشند که به هر صورت خدماتی در شان مسافر ارایه می‌دهند.
او افزود: بنابراین باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که سرریز اقامتگاه‌های رسمی به سمت امکانات سایر دستگاه‌ها مثل آموزش و پرورش هدایت شوند. در ثانی لازم است از هم‌اکنون به گونه‌ای برنامه‌ریزی و تبلیغ شود که مردم به استان‌هایی که ظرفیت‌های اقامتی آنها خالی است، هدایت شوند. کرمانشاه، همدان و استان‌های غربی از جمله مقاصدی هستند که می‌توان مردم را برای انجام سفرهای نوروزی به آنها سوق داد. در واقع برای نوروز باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که یک توزیع سفر مناسب در سطح کشور داشته باشیم. چرا که نقاط مختلف کشور پر از جاذبه‌اند و باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده کرد.
رییس مجمع تشکل‌های گردشگری کشور بهترین اقدام برای تشویق مردم به سفر به مقاصد مکمل و جایگزین و تحقق توزیع یکنواخت سفر را تبلیغ و معرفی این مقاصد در رسانه‌ها دانست و گفت: خیلی وقت‌ها مردم در خصوص جاذبه‌های مقاصد مکمل و جایگزین شناخت ندارند. بنابراین باید تبلیغات معطوف به معرفی مقاصد جایگزین و مکمل باشد. در این ایام نیازی نیست که مقاصد شناخته‌‌شده و پرمسافری را که در ایام عید ظرفیت اقامتی ندارند را معرفی و تبلیغ کنیم.
مهمترین اقدامات برای ارتقای سفرهای نوروزی
محمد جهانشاهی، دبیر کمیته ملی طبیعت‌گردی و گردشگری سبز وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در تشریح مهمترین 
اقدامات جهت ارتقای سفرهای نوروزی به «سفر امروز» گفت: مهمترین و اثرگذارترین رویکرد جهت بهبود کیفیت سفرهای نوروزی و کاهش اثراتی که باعث تقویت شرایط ناپایداری در مقاصد و جریان‌های سفر می‌شود، رویکرد مشارکت‌افزایی است. مشارکت در معنای عام که همه بخش‌ها را در بر می‌گیرد و در معنای خاص‌تر، گروه‌های دی‌نفع و ذیحق این جریان را.
او افزود: در حال حاضر مشارکت حاکمیتی را داریم اما مشارکت بخش های مردمی و غیردولتی باید افزایش و گسترش پیدا کند.
شکل‌گیری یک حجم ۱۰ میلیونی از هموطنان که به محیط‌های خارج از زادگاه یا محل سکونت خود سفر می‌کنند، یعنی مهمان خویشاوندان و آشنایان نیستند، به خودی خود یک عدم تناسب چشمگیر بین عرضه و تقاضا در فضای گردشگری کشور ایجاد می‌کند. به این گروه باید جمعیتی را که سفرهای کوتاه دارند یا در مسیر خویشاوندان و در مقاصد فامیلی سفر کرده و استفاده مشترک از محورهای مواصلاتی یا مناطق و جاذبه های گردشگری و دیگر خدمات عمومی دارند را نیز افزود. طبیعتا مدیریت این شرایط نیاز به مشارکت جدی جامعه میزبان دارد. به نظرم موفق‌ترین مقاصد گردشگری کشور ، مقاصدی هستند که جامعه میزبان آمادگی لازم را برای پذیرش مهمانان و مخصوصا مواجهه با شرایط خاص دارد. مثال این وضعیت سیل نوروز ۹۸ شیراز است که شیرازی‌ها به سرعت وارد عمل شدند، از اقامت در هتل‌ها تا پذیرایی و حتی تعمیر خودورهای آسیب‌دیده گردشگران و مسافران نوروزی آن حادثه انجام شد.
جهانشاهی گفت: پیشنهاد من پر رنگ‌تر شدن نقش شهرداری‌ها در ستاد اجرایی خدمات سفر است، نه صرفا تامین زیرساخت و خدمات بلکه جهت‌دهی به فرهنگ شهروندی و ترویج شهروند مهمان‌دوست در جهت مشارکت بیشتر و هدفمند. مشارکتی که می‌تواند از بدو ورود گردشگران به محیط مقصد در کنار دست اندرکاران صنعت گردشگری و دیگر بخش‌های مربوطه شکل بگیرد.
چالش‌ها و مشکلات سفرهای نوروزی
رشید رجب‌پور، رئیس کانون تشکل‌های گردشگری استان آذربایجان شرقی، نیز در تشریح مهمترین چالش‌ها و مشکلاتی که در جریان 
سفرهای نوروزی ایجاد می‌شود به «سفر امروز» گفت: یکی از مهمترین چالش‌های که معمولا در جریان سفرهای نوروزی اتفاقی می‌افتد مشکل کمبود بنزین است. درواقع به سبب مشکلات و کمبودها در زمینه حمل و نقل ریلی و هوایی و خدمات حمل و نقل عمومی جاده‌ای، عمده مسافران نوروزی با خودروی شخصی سفر می‌کنند و به هر حال برای حل این مشکل بنزین باید از هم‌اکنون تمهیدات لازم اندیشیده شده و در پمپ‌بنزین‌های جاده‌های سراسر کشور اقدامات لازم انجام شود تا در زمان پیک سفرهای نوروزی به مشکل بر نخوریم.
وی افزود: یکی دیگر از مشکلات عمده که در تعطیلات نوروز تحت تاثیر شلوغی و سفرها اتفاق می‌افتد مربوط به خودپردازهای بانکی است. بسیاری از این خودپردازها با مشکلاتی از قبیل تمام شدن پول، بروز خطای الکترونیکی و مسایلی از این دست مواجه می‌شوند. به هر روی دریافت خدمات بانکی در جریان سفرهای نوروزی برای مسافران بسیار مهم است و گردشگران نیاز دارند که پول نقد دریافت کرده و همراه داشته باشند و باید برای این موضوع نیز تمهیدات لازم اندیشیده شود.
رئیس کانون تشکل‌های گردشگری استان آذربایجان شرقی ضمن تاکید بر مشکلات حمل و نقل عمومی کشور گفت: کمبودها در زمینه بلیط قطار، هواپیما و اتوبوس نیز وجود دارد که البته محدود به نوروز نیست و در همه سال این مشکل برقرار است و نه تنها آژانس‌داران که همه مردم با این مشکل مواجه هستند. علت این موضوع کم بودن ناوگان ریلی و هوایی و تعداد پایین اتوبوس‌های بین شهری است. در ایام نوروز که با دو هفته تعطیلات مواجه هستیم، این مشکل البته نمود بیشتری پیدا می‌کند.
این فعال حوزه گردشگری در خصوص مسایلی که باتوجه به مصادف شدن نوروز و رمضان باید به آنها توجه داشت نیز گفت: به هر حال در این ایام موج سفرها وجود دارد؛ برخی هم ممکن است شرایط جسمی روزه‌داری را نداشته باشند و باید برخی رستوران‌ها در این ایام فعالیت داشته باشند تا مسافران امکان دریافت خدمات مرتبط با خوراک را داشته باشند. همچنین لازم است که این آمادگی وجود داشته باشد که ساعت کاری موزه‌ها و جاذبه‌های تاریخی و تفریحی افزایش یابد تا اگر اشخاصی روزه‌دار هستند هم امکان دریافت خدمات این بخش را داشته باشند و گردشگران در مراجعه به مراکز تاریخی و تفریحی با درهای بسته رو به رو نشوند.
