سی و هفتمین نمایشگاه ملی صنایع دستی روز چهارشنبه – ۲۳ آبان – با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به طور رسمی در محل دایمی نمایشگاههای بین المللی تهران افتتاح شد و رییس جمهور هم روز جمعه ۲۵ آبان از این نمایشگاه بازدید کرد.
به گزارش خبرنگار «سفر امروز» سی و هفتمین نمایشگاه ملی صنایع دستی با حضور هنرمندان، تجار و فعالان حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی استانهای سراسر کشور تا ۲۶ آبان برای بازدید عموم مردم در سالنهای ۷، ۸، ۹ و ۲۷ نمایشگاه بینالمللی تهران برپاست.
این نمایشگاه که ویترین صنایع دستی ایران زمین به شمار میرود نه تنها فرصت مغتنمی برای معرفی صنایع دسی کشور است بلکه فرصت ویژه است که هم وطنانمان با قایبلیتها و جاذبههای هنرهای سنتی کشور در یک بازدید چند ساعته آشنا شوند و بتوانند با دست پر به خانه بازگردنند و جلوهای از هنر بومی زنان و مردان ایرانی را به خانه ببرند.
البته این رویداد نه تنها برای هم وطنهایمان جذابیت دارد، بلکه در ایام برگزاریاش پای بسیاری از گردشگران خارجی و کارداران سفارتهای مستقر در تهران را به این رویداد مهم کشاند. از ویژگی های خوب نمایشگاه این دوره این بود که بسیاری از افراد به صورت خانوادگی و گروهی از این نمایشگاه بازدید کردند و با توجه به این که این رویداد هر ساله در فضای مسقف برگزار می شود و گویی با وارد شدن به هر غرفه وارد یکی از خانههای هم وطنتان می شوید صفا و صمیمت خاصی در این نمایشگاه جاری است و اگر هر سال از این نمایشگاه بازدید کنید گویی قرار از پیش تعیین شدهای با هنرمندانی دارید که از گوشه گوشه کشور به این ایران کوچک یعنی تهران، آمدهاند.
حضور گسترده خانوادههای جوان در نمایشگاه
امسال در مقایسه با دوره های پیش حضور مادران و خانوادههای جوان با فرزندان شیرخواره خود در این نمایشگاه حس خوشایندتری به نمایشگاه بخشیده بود و همین امر نشان میدهد که نمایشگاه صنایع دستی توانسته جای خود را در دل خانوادهها باز کند.
هر چند که در سالهای اخیر با کوچکتر شدن سفره خانوادههای ایرانی توان مالی مردم پایینتر آمده است، اما اگر به دستهای بازدیدکنندگان از غرفهها و سالنها نگاه میکردید، هیچ کس دست خالی به خانه باز نمیگشت و همین امر بسیار مهم و مغتنم است.
از ویژگی های خوب نمایشگاه امسال این بود که سالن ها به گونهای انتخاب شده بودند که بازدید کنندگان به راحتی می توانستند از این سالن به سالن بعدی بروند و برخلاف سالهای گذشته بخشی از وقت شان به راهپیمایی طولانی در نمایشگاه بینالمللی تهران نمیگذشت.
افزایش ساعت بازدید از نمایشگاه
به نظر میرسد برگزار کنندگان نمایشگاه صنایع دستی تهران به تجربه خوب نمایشگاه صنایع دستی تبریز بی اعتنا نبودهاند و ساعت نمایشگاه را افزایش دادند و امسال ساعت نمایشگاه ملی صنایع دستی از ۹ صبح تا ۱۹ بود و همین امر موجب شد تا این نمابشگاه بتواند بازدید کنندگان بیشتری به خود اختصاص بدهد. در سالهای گذشته ساعت بازدید از نمایشگاه کوتاهتر بود و بسیاری از بازدیدکنندگان که اتفاقا شاغل هم بودند برای بازدید از نمایشگاه دچار مشکل میشدند و با حسرت از نمایشگاه بیرون می رفتند چون در فرصت کوتاهی که داشتند امکان بازدید از همه سالنها برایشان میسر نمیشد.
البته به نظر میرسد با توجه به جذابیتهای بالای نمایشگاه صنایع دستی تهران و حضور گسترده هنرمندان استانها در این نمایشگاه جا دارد که ساعت بازدید باز هم افزایش یابد.
ضرورت ایجاد کارگاههای آموزشی در نمایشگاه ملی صنایع دستی
بیشتر هنرمندان صنایع دستی ایران، نسل به نسل، هنرمندان در خانوادهها تربیت میشوند و تنها بخش کوچکی از جامعه هنرمندان رشتههای متنوع صنایع دستی تحصیلات آکادمیک و مرتبط با این رشته را دارند. به همین جهت هنرمندان کمتر با اصول و مبانی فروش و عرضه آثار خود در بازارهای بزرگ صنایع دستی آشنایی دارند و با توجه به محدودیتهای موجود در بازارهای بینالمللی، این ضرورت وجود دارد که در ایام برگزاری نمایشگاه ملی صنایع دستی تهران، در قالب کارگاههای آموزشی، به توسعه صنایع دستی کشور کمک شود.
هر چند با افزایش ساعت نمایشگاه بازدید کنندگان فرصت بیشتری برای ماندن در غرفهها را پیدا کردند اما باید قبول کرد که نمایشگاه صنایع دستی را تنها در چند ساعت نمیتوان دید و بسیاری از کسانی که امسال از نمایشگاه صنایع دستی تهران بازدید کردند، دلشان میخواست فرصت داشتند تا روز دیگری از این نمایشگاه بازدید کنند و زمان بیشتری داشته باشند تا با فرهنگ و هنر سایر استانها آشنا شوند.
با توجه به تجربه سی و هفت دوره برگزاری نمایشگاه صنایع دستی تهران، امسال غرفهبندی نمایشگاه بسیار خوب بود و در برخی از موارد با ورود به هر راهرو گویی وارد یک استان میشدید و نوع چیدمان برخی از غرفهها از جمله استان پهناور سیستان و بلوچستان و استان اصفهان بسیار چشمنواز بود.
اما باید به این نکته هم توجه کرد که برگزار کنندگان نمایشگاه در اختصاص جا به برخی از استانها دچار مشکل شده بودند و همین امر موجب شده بود تا به دلیل کمبود جا به هنرمندان برخی از استانها، خارج از فضای اصلی که به استانشان اختصاص داده شده بود، غرفه بدهند و همین امر موجب نا هماهنگی در نمایشگاه شده بود و موجب میشد که هنرمندان برخی از شاخههای صنایع ذستی را نتوان به راحتی پیدا کرد.
از نکات خوب نمایشگاه، حضور هنرمندان رشتههای هنری موسیقی مقامی و محلی بود که با اجرای موسیقی محلی و رقصهای آیینی حال و هوای خاصی به نمایشگاه داده بودند.
همچنین در حاشیه برپایی نمایشگاه، در چندین سیاه چادری که به برخی استانها اختصاص داده شود بود، ضمن فروش برخی محصولات کشاورزی و صنایع دستی، آش و نان محلی پخت میشد و در برخی از این سیاه چادرها که برخلاف دوره های گذشته تعدادشان کم بود، مکانی هم برای نشستن بازدید کنندگان ترتیب داده شده بود تا بازدیدکنندگان ضمن تناول آش محلی و استراحت با یکدیگر گفت وگو کنند و در این فرصت برخی از بازدیدکنندگان خوش ذوق هم که سازشان را با خود به نمایشگاه آورده بودند، به اجرای موسیقی محلی زنده میپرداختند که اتفاقا با استقبال خوب بازدید کنندگان روبرو میشد.
با توجه به زمان طولانی ماندگاری بازدیدکنندگان از نمایشگاه صنایع دستی، این ضرورت وجود دارد که بر تعداد سیاه چادرهایی که غذاهای محلی میفروشند، افزوده شود تا هم بازدیدکنندگان با خوراک استان های دیگر آشنا شوند و هم بتوانند عذاهای محلی متعددی میل کنند.
باید قبول کرد که نمایشگاه صنایع دستی از ظرفیت های بالایی برخوردار است و نباید بی اعتنا از کنار آن گذشت. جا داشت مسولان امر تمهیدی میاندیشیدند تا پس از پایان هر نمایشگاه مجموعهای از آثار هنرمندان هر استان خریداری میشد و در قالب نمایشگاه صنایع دستی که به صورت دائمی در هر استان برپا می شد، این محصولات برای فروش ارائه میشد.